Tijdens het commissiedebat over staatsdeelnemingen heeft staatssecretaris Van Oostenbruggen uitgelegd dat het privatiseren van Nederlandse Loterij niet mogelijk is. De aanstaande wijzigingen in het kansspelbeleid zouden dit onhaalbaar maken. De staat kan het gokbedrijf niet verkopen om vervolgens de wetgeving te wijzigen die de waarde van Nederlandse Loterij kan aantasten.
Donderdagochtend stond het commissiedebat Staatsdeelnemingen op de agenda voor de vaste commissie van Financiën. Een zestal commissieleden kreeg vier minuten spreektijd om vragen te stellen over de staatsdeelnemingen. De vragen werden gericht aan minister van Financiën Eelco Heinen en staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen.
Namens de vaste commissie van Financiën waren de volgende Kamerleden aanwezig:
- Inge van Dijk (CDA)
- Henk de Vree (PVV)
- Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA)
- Aukje de Vries (VVD)
- Folkert Idsinga (NSC)
- Henk Vermeer (BBB)
Markt laten zoals deze is
Tijdens de spreektijd namen meerdere Kamerleden ook de tijd om hun mening te uiten en vragen te stellen over staatsdeelnemingen Holland Casino en Nederlandse Loterij. Meerdere Kamerleden geven aan dat zij niet vinden dat de staat een kansspelaanbieder moet zijn. De meningen zijn echter verdeeld als het gaat om het privatiseren van Nederlandse Loterij.
Allereerst benadrukte staatssecretaris Van Oostenbruggen dat hij in zijn rol slechts gaat over de rol als aandeelhouder van de staatsdeelnemingen, en dus niet over het kansspelbeleid. Van Oostenbruggen werd meermaals gevraagd waarom er niet voor is gekozen om de Nederlandse Loterij te privatiseren. VVD-Kamerlid De Vries verwees daarbij naar de onderzoeken waarin werd beschreven dat privatiseren mogelijk was, omdat de belangen als consumentenbescherming te waarborgen waren via de wetgeving.
De staatssecretaris legde in zijn antwoord uit dat een van de aanbevelingen uit het nieuwe kansspelbeleid van Teun Struycken was om de markt te laten zoals het is. De focus zou moeten liggen op het wijzigen van de wet om de online gokmarkt beter te beschermen. De wet ook nog wijzigen om de verkoop van Nederlandse Loterij mogelijk te maken zou daarom op dit moment onwenselijk zijn.
Verkoper in good faith
Niet veel later liet de staatssecretaris weten dat het verkopen van Nederlandse Loterij op dit moment ook niet mogelijk is, juist omdat het kansspelbeleid gewijzigd gaat worden. De wet wijzigen nadat de staatsdeelneming is verkocht zou de waarde van de onderneming kunnen aanpassen, iets wat niet mag:
“(…) Het dus nu verkopen van Nederlandse Loterij en daarna morrelen aan het verdienmodel terwijl je al weet dat je dat gaat doen. Met alle respect, in het bedrijfsleven kan dit gewoon écht niet. Als jij weet hebt van effecten op een bedrijf die zeer negatief zijn en effect kunnen hebben op de prijs van het bedrijf, dan hoor je daar transparant over te zijn. Dat komt ook de verkoopwaarde niet ten goede. ”Tjebbe van Oostenbruggen
De staat zou in dat geval niet acteren als een ‘verkoper in good faith’, aldus de staatssecretaris. Daarnaast benadrukte hij de voorkeur van het kabinet om enige grip te houden op de online kansspelmarkt. Hij noemde Nederlandse Loterij daarbij een voorbeeld voor hoe je omgaat met wet- en regelgeving in Nederland.
Beste jongetje van de klas
De Vries haakte in op die woorden en plaatst daar een kritische kanttekening bij. Ze wijst op de eerdere debatten waarbij veelvuldig is gesproken over Holland Casino en met name TOTO als het gaat om het maken van reclame. Dit zou haaks staan op het beeld dat Nederlandse Loterij het beste jongetje van de klas is. Volgens de staatssecretaris kan dit nog steeds, ook als er fouten zijn gemaakt bij de staatsdeelneming:
“Ook al ben je het beste jongetje van de klas, het betekent niet dat je altijd een 10 hebt.”Tjebbe van Oostenbruggen
Van Oostenbruggen stelde daarnaast dat de overheid strakker kan sturen op het naleven van wet- en regelgeving als er een gokbedrijf op de markt nog in staatshanden is. Het zorgde voor een cynische opmerking van PVV-Kamerlid Henk de Vree. Hij vroeg de staatssecretaris of er dan ook een wietplantage moest komen in de binnentuin van het ministerie zodat er ook meer toezicht was op de gokverslaafden.
STER-spotjes voor online gokken
Een ander opvallend moment in het debat is als het wederom gaat om de gokreclames die worden gemaakt, ook door staatsdeelnemingen Nederlandse Loterij en Holland Casino. Van Oostenbruggen liet aan de Kamerleden weten dat er vanaf 1 juli zal worden opgetreden met een verbod op ongerichte reclame voor online casino’s:
“Ten aanzien van die reclame hebben we natuurlijk recent afgesproken dat er per 1 juli 2025 een verbod komt op ongerichte reclame voor online aanbieders van gokken. Niet meer in de krant, niet op tv, niet bij sport en evenementen. Nou dat leidt tot iets en die effecten zullen we monitoren.”Tjebbe van Oostenbruggen
De Vree vroeg hierop door of ook de ‘STER-spotjes’ verdwijnen, waarbij het Kamerlid uiteindelijk leek te doelen op reclames voor landgebonden aanbieders en loterijen. Geen van de aanwezigen leek te weten dat reclames voor online gokken op televisie al sinds 1 juli 2023 al verboden zijn. De staatssecretaris meldde dan ook dat de STER-spotjes voor online gokken verboden gaan worden.
In de toekomst opnieuw evalueren
Tot slot liet de staatssecretaris tijdens het commissiedebat Staatsdeelnemingen weten dat de beslissing om Nederlandse Loterij niet te privatiseren niet definitief is. De staatsdeelnemingen worden periodiek geëvalueerd en de keuze is gemaakt om op dit moment niet te privatiseren, in de toekomst zou dit kunnen veranderen.
Van Oostenbruggen zei er in ieder geval vertrouwen in te hebben dat Nederlandse Loterij de afdrachten op peil weet te houden, ook met de hogere kansspelbelasting. Ook de gevolgen van de kansspelbelasting worden nauwlettend in de gaten gehouden, zo liet hij weten. Voor nu wil de staatssecretaris echter eerst dat het kansspelbeleid wordt aangepast om daarna te kijken welke effecten dit zal hebben:
“Ik zeg heel bewust: nu niet privatiseren. (…) Op dit moment zitten we gewoon in een omgeving waar, met name op online gebied, gewoon heel veel problemen zijn. Ik denk dat we nu eerst moeten zorgen dat we die problemen oplossen alvorens we een stap maken om een staatsdeelneming die goed functioneert in private handen te geven. ”Tjebbe van Oostenbruggen
BRON:CASINONIEUWS.NL