De PVV heeft zich teruggetrokken uit de coalitie, waardoor het kabinet is gevallen. Het kabinet zal demissionair aanblijven na de val van het kabinet, maar wat betekent dit voor de plannen rondom het kansspelbeleid en de kansspelbelasting?
Dinsdagochtend plaatste PVV-leider Geert Wilders een opvallend bericht op X: ‘PVV verlaat de coalitie’. De grootste partij in de Tweede Kamer wilde tien extra asielplannen doorvoeren, maar daar stemden de overige coalitiepartijen niet mee in, zo schrijft het Algemeen Dagblad. Volgens het AD vermoeden De lijsttrekkers van de overige coalitiepartijen dat Wilders uit was op een val van het kabinet.
Wat betekent een val van het kabinet voor het kansspeldossier?
Door het terugtrekken van de PVV is het kabinet-Schoof gevallen. Zodra Premier Schoof het ontslag van het kabinet aanbiedt aan de koning, zal er gekeken moeten worden naar de vervolgstappen. Er kan geprobeerd worden om een nieuwe coalitie zonder verkiezingen te vormen, of er worden, net als in 2023, nieuwe verkiezingen uitgeschreven.
In 2023 viel het kabinet-Rutte IV op 2 juli, waarna het ontslag van het kabinet op 7 juli werd aangeboden. Ruim vier maanden later, op 22 november 2023, werden de nieuwe verkiezingen gehouden. In de tussentijd bleef het toenmalige kabinet een jaar lang demissionair aan, tot het kabinet-Schoof op 2 juli 2024 beëdigd werd.
Mochten er nu opnieuw nieuwe verkiezingen nodig zijn, dan zal ook dit kabinet demissionair worden verklaard. Bewindslieden zoals staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming), en staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen (Financiën) blijven tijdelijk verantwoordelijk voor de dossiers in hun portefeuille.
Zij kunnen hun plannen echter niet zomaar voortzetten zoals oorspronkelijk aangekondigd. De verschillende vaste Kamercommissies moeten namelijk gaan stemmen over de vraag of deze documenten en rapporten als controversieel worden aangemerkt.
Zodra iets controversieel wordt verklaard, wordt het betreffende onderdeel in de ijskast gezet tot het nieuwe kabinet is aangesteld. Het nieuwe kabinet kan het onderwerp dan opnieuw oppakken en invullen volgens de eigen visie.
Op LinkedIn reageert staatssecretaris Struycken op het vallen van het kabinet. Hij belooft zijn werkzaamheden voort te zetten zoals hij deed nu het kabinet demissionair is:
“Een jaar geleden deed Nieuw Sociaal Contract een beroep op mij om staatssecretaris Rechtsbescherming te worden. Om de rechtsstaat te beschermen en te versterken en om pal te gaan staan voor uithuisgeplaatste jongeren. Ik ben in dit kabinet gestapt met die taak en die verantwoordelijkheid. Ook nu het kabinet demissionair is zal ik mij daarvoor blijven inzetten. Om de rechtsstaat te dienen en kwetsbaren te beschermen.”Teun Struycken, staatssecretaris voor Rechtsbescherming
Nieuwe beleidsvisie en kansspelbelasting
De val van het kabinet kan ook gevolgen hebben voor enkele belangrijke plannen binnen het kansspeldossier. In februari deelde staatssecretaris Struycken zijn visie op het kansspelbeleid. In zijn beleidsreactie kondigde hij enkele grote maatregelen aan die de komende jaren doorgevoerd moeten gaan worden.
Of de staatssecretaris de kans krijgt om deze visie door te voeren, is nog te bezien. De vaste commissie van Justitie en Veiligheid zal moeten bepalen of de beleidsreactie controversieel wordt verklaard of niet.
Voor de kansspelbelasting is dit net anders, omdat de belastingverhoging is opgenomen in het reeds aangenomen belastingplan. Het demissionaire kabinet kan deze plannen niet meer wijzigen. Een nieuw kabinet heeft wel de mogelijkheid om deze plannen eventueel te herzien.
In een reactie aan CasinoNieuws.nl laat een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid weten dat het kabinet formeel nog niet gevallen is. Het is dan ook niet bekend wat voor gevolgen een eventuele val van het kabinet voor het kansspelbeleid zal hebben:
“Wat een kabinetsval betekent voor het kansspelbeleid is nu nog niet bekend. Daar komt de komende weken naar alle waarschijnlijkheid meer duidelijkheid over als de Tweede Kamer gestemd heeft over welke onderwerpen controversieel verklaard worden.”Birgit de Bruin, woordvoerder ministerie van Justitie en Veiligheid
Reacties op de val van het kabinet
Justin Franssen (Franssen Tolboom Advocaten)
Gaming-advocaat Justin Franssen van Franssen Tolboom Advocaten, die in zijn carrière al meerdere kabinetswisselingen en -vallen meemaakte, benadrukt tegenover CasinoNieuws dat een kabinetsval vrijwel altijd tot vertraging leidt. Ook wanneer een dossier niet controversieel wordt verklaard, duren besluitvormingsprocessen doorgaans langer.
Franssen acht het dan ook aannemelijk dat de uitvoering van de beleidsvisie van staatssecretaris Struycken vertraging oploopt. Voor de geplande verhoging van de kansspelbelasting per 1 januari 2026 geldt dat niet per se. Volgens Franssen resteert er weinig tijd om deze verhoging nog tegen te houden. Omdat de maatregel al is opgenomen in de rijksbegroting en een demissionair kabinet bevoegd blijft om dergelijke begrotingsafspraken uit te voeren, is het waarschijnlijk dat de verhoging gewoon doorgaat.
Bert Bakker (Meines Holla & Partners)
Voormalig Tweede Kamer-lid Bert Bakker verwacht dat het kansspelbeleid nauwelijks wordt beïnvloed door de gebeurtenissen. Bakker houdt wel rekening met mogelijke vertraging bij het doorvoeren van de plannen, maar hier zou vrijwel altijd sprake van zijn. Ook zonder val van het kabinet.
Volgens Bakker kan Struycken zijn plannen voorlopig doorzetten, ook omdat deze breed gesteund werden door de Tweede Kamer.
“De voorstellen die hij voorbereidt moeten daarna nog in consultatie met de markt, dan krijg je een nieuwe versie, dan advies Raad van State (alleen bij een ministerieel besluit hoeft dat niet), en dan pas Kamer. Dan zitten we ver in 2026, en dan hangt het af van de vorderingen bij de onderhandelingen over een nieuw kabinet. Aan de andere kant: de voorstellen van Struycken waren breed gesteund, dus zelfs dan kan ik me voorstellen dat de Kamer gewoon aan de behandeling begint.”Bert Bakker, lobbyist Meines Holla & Partners
Bakker en Franssen bespreken dezelfde materie onder aanvoering van moderator Frank Op de Woerd aanstaande donderdag tijdens Gaming in Holland.
Björn Fuchs (VNLOK)
Volgens Björn Fuchs, voorzitter van branchevereniging VNLOK, is het nog te vroeg om over de mogelijke scenario’s na te denken:
“Het is te vroeg om conclusies te trekken uit de politieke gebeurtenissen van vanmorgen. Zodra duidelijk is welke gevolgen deze hebben voor de kansspelmarkt, kunnen we een uitgebreide reactie geven.
“Voor nu benadrukken we dat VNLOK graag ziet dat beleidsmakers en bewindspersonen zorgvuldige en proportionele stappen zetten met betrekking tot het kansspel dossier.
“Op het gebied van de nieuwe beleidsvisie en de kansspelbelasting liggen voldoende feiten op tafel die vragen om noodzakelijke bezinning. Daarvoor zijn recent moties voor aangenomen en lopen diverse inhoudelijke onderzoeken en evaluaties.”Björn Fuchs, voorzitter VNLOK
Willem van Oort (Gaming in Holland)
iGaming Consultant en tevens organisator van de Gaming in Holland evenementen, Willem van Oort, zegt dat hij nog enige hoop had dat de tweede verhoging van de kansspelbelasting zou worden teruggedraaid, iets wat inmiddels niet meer mogelijk lijkt:
“Ik had stiekem hoop dat de tweede verhoging van de kansspelbelasting per 1 januari 2026 nog zou kunnen worden teruggedraaid. Sommige Kamerleden leken daar na gesprekken met kansspelaanbieders wel oren naar te hebben. Maar dan had deze aanpassing van de begrotingsplannen al op vrij korte termijn in gang moeten worden gezet. Ik hoop dat ik het mis heb, maar daar zie ik het nu eigenlijk niet meer van komen. Ik denk daarom dat met name de landgebonden sector een zwaar jaar tegemoet gaat.”Willem van Oort, Gaming in Holland
Net als Bert Bakker in een eerdere reactie liet weten verwacht ook Van Oort dat de plannen van Struycken voor het kansspelbeleid gewoon doorgevoerd zullen worden:
“Wat betreft de plannen van Staatssecretaris Strucyken om de Wet Koa flink aan te passen denk ik niet dat er veel verandert. Concrete voorstellen zouden er sowieso niet eerder dan 2026 zijn. Bovendien hebben Struyckens conceptplannen brede steun in de Tweede Kamer. Dat loopt allemaal wel door. Ik vermoed dat we wel iets van vertraging kunnen verwachten, maar het tijdpad zoals beloofd door de staatssecretaris was van het begin af aan al aan al behoorlijk ambitieus. Al met al zal de val van het kabinet hier niet zo heel veel impact op hebben.”Willem van Oort
Niels Meloen (Borgen Tax)
Niels Meloen van Borgen Tax verwacht dat het eventuele vallen van het kabinet het eventueel tegenhouden van de belastingverhoging juist moeilijker zal maken, omdat er wetswijzigingen nodig zijn om de aanstaande verhoging tegen te houden:
“In het Wetsvoorstel Belastingplan 2025 is zowel de verhoging van 30,5% naar 34,2% per 2025 als de verhoging van 34,2% naar 37,8% per 2026 opgenomen. Dit wetsvoorstel is door de Tweede Kamer en de Eerste Kamer aangenomen, waardoor de verhoging van het KSB-tarief per 2026 wettelijk is vastgelegd. Dit betekent dat de tariefsverhoging automatisch zal worden doorgevoerd en dat hier geen aanvullende wetgeving of goedkeuring voor is vereist. Ik verwacht dat de demissionaire status van het Kabinet ervoor zal zorgen dat het tegenhouden van de tariefsverhoging eerder moeilijk zal worden, dan dat het de praktijk zal helpen. Het wijzigen van de reeds aangenomen wet vereist namelijk een nieuw wetsvoorstel door zowel de Tweede als de Eerste Kamer moet worden goedgekeurd. De demissionaire status van het kabinet maakt het minder waarschijnlijk dat er op korte termijn wijzigingen in deze wetgeving worden doorgevoerd.”Niels Meloen, Borgen Tax
Daan Keij (VAN Kansspelen)
Volgens Daan Keij van VAN Kansspelen kan de demissionaire status van het kabinet toch wel voor enige verandering zorgen in de wijze waarop wordt gehandeld:
“Een demissionair kabinet wordt geacht te doen wat noodzakelijk is voor het land. In die zin een minder politieke en meer zakelijke insteek. Juist vanuit zakelijk en rationeel perspectief zijn voor wat betreft de KSB twee nieuwe (t.o.v. de besluitvorming vorig jaar) feiten onmiskenbaar aan de orde.”Daan Keij, VAN Kansspelen
Keij verwijst daarbij naar onder andere naar het rapport van Atlas Research die werd gepubliceerd toen de verhogingen van de kansspelbelasting werden aangekondigd. De onderzoekers zagen geen realistisch scenario waarin de landgebonden kansspelaanbieders een nulresultaat konden halen. Volgens Keij is deze voorspelling nu al realiteit, na de eerste verhoging van de kansspelbelasting.
Daarnaast zou de voorjaarsnota ook al laten zien dat de belastingverhogingen niet precies uitwerken zoals vooraf werd gedacht. In de voorjaarsnota werd de verwachte opbrengst van de kansspelbelasting al na enkele maanden bijgesteld.
“Ook van een demissionair kabinet mag geacht worden dat wordt gehandeld op basis van deze nieuwe inzichten.”
Volgens Keij hebben de Eerste en Tweede Kamer verschillende mogelijkheden. Hij denkt dat het controversieel verklaren van het afzien of ‘doordrukken’ van de belastingverhoging een mogelijkheid is, gezien de oneigenlijke effecten en tegenvallende opbrengsten. Een andere mogelijkheid is om te amenderen terwijl het kabinet demissionair is, zoals eerder gebeurde:
“De Kamer kan ook ten tijde van een demissionair kabinet amenderen. Uitgerekend wat betreft de KSB hebben we dat zeer recent nog, slechts anderhalf jaar geleden bij de vaststelling van het Belastingplan 2024 gezien (toen er dus ook een demissionair kabinet zat). Toen is het amendement Erkens/Stoffer aangenomen waarmee enerzijds besloten is de KSB te verhogen en anderszijds dat deze zo spoedig mogelijk moet worden verlaagd voor de landgebonden sector. Dit amendement is (vooralsnog) alleen voor de eerste helft uitgevoerd, maar dat ter zijde.
“Kortom, zowel demissionair kabinet als Kamer hebben nog zeker mogelijkheden om te doen wat evident nodig is.”Daan Keij
BRON:CASINONIEUWS.NL